Ο Άγιος Ηρακλής και ο φόβος του θανάτου

 ''Να είσαι άνθρωπος σημαίνει να είσαι ελεύθερος'' σκέφτηκε.

Το θέμα είναι ότι δεν αρκεί να είσαι ελεύθερος για να είσαι άνθρωπος. Πρέπει να θέσεις και τα όριά σου. Αυτό  θα έκανε. Αυτό ήθελε να κάνει πριν απ’ όλα. Να γίνει άνθρωπος, όχι κατ’ εικόνα κάποιου άλλου, ούτε με κάποιου άλλου τις εντολές. Αφέθηκε να βουλιάξει στο χλιαρό νερό και βαφτίστηκε με αυτά τα λόγια:


Ο Άγιος Ηρακλής
Εκδόσεις Γαβριηλίδη

Είμαι ο γιος του πατέρα και της μάνας μου

ο αδελφός του αδελφού μου

ο πατέρας των παιδιών μου.

Είμαι ένας κρίκος στη μεγάλη αλυσίδα

Δεν είμαι η αλυσίδα

Δεν είμαι μόνος

Δεν είμαι  ήρωας

Έχω κάνει πολύ κακό

Αυτή τη νύχτα συγχωρώ τον εαυτό μου

κι αρχίζω απ’ την αρχή.

Ο Θοδωρής Καλλιφατίδης και ο Άγιος Ηρακλής του. Aυτή τη φορά σ’ ένα μαγευτικό ταξίδι στην μυθολογία. Μια στη ζωή και μια στα παραμύθια. O αέναος κύκλος της ανθρώπινης ζωής, απ’ τα βάθη των αιώνων ως τα σήμερα, όσο θα υπάρχει ζωή.

Όχι όμως με τη ματιά που ξέραμε, αλλά με τη ματιά του Καλλιφατίδη, αυτό το τελείως προσωπικό του στυλ  στην αφήγηση, αυτό που πλέκει τα καθημερινά με τα αιώνια, την ιστορία με το τώρα  και τα μελλούμενα .''Τα περασμένα, τα τωρινά και τα μέλλοντα έσμιξαν όλα μαζί, όπως οι κόποι του γεωργού σμίγουν στο ίδιο καρβέλι."

Ο Αμφιτρύωνας έλειπε στον πόλεμο, ο Δίας επιθυμούσε την όμορφη Αλκμήνη, πήρε την μορφή του άντρα της, ήρθε στο κρεβάτι της,έτσι γεννήθηκε ο Ηρακλής."Ο έρωτας τους ήταν σκληρός σαν μύγδαλο και γλυκός σαν μέλι". Η Αλκμήνη κατάλαβε, τι σημασία είχε όμως "θα του έδινε ένα γιό που θα έκανε τον κόσμο καλύτερο, δικαιότερο  και πιο ελεύθερο."

''Ο Δίας διέταξε τον ήλιο να μη βγει για τρία μερόνυχτα, κι έτσι έγινε η μεγαλύτερη νύχτα στην ιστορία του έρωτα, Αλλά κι αυτή είχε ένα τέλος.''

Ο Καλλιφατίδης είχε χρόνια στο μυαλό του αυτή την αφήγηση, πέρα απ’ την στείρα αποτύπωση των γνωστών μυθολογιών. Από την πρώτη στιγμή ο μυθικός Ηρακλής παίρνει την μορφή ανθρώπου, το μόνο που τον ξεχωρίζει η υπερφυσική του διάσταση, το έγκλημα  και η τιμωρία  συνεχές γαϊτανάκι, όλα εδώ πληρώνονται, η γεύση που απομένει.

Ο Λίνος, ο δάσκαλος της μουσικής συνήθιζε να χτυπάει τον Ηρακλή στο κεφάλι με την μαγκούρα του, να τον συνεφέρει από την μοναδική φωνή που είχε στο μυαλό του, αυτή της Μεγάρας. Ο Ηρακλής του αρπάζει την μαγκούρα και τη γυρίζει στο κεφάλι του Λίνου, τον σκοτώνει, του κοστίζει έξι χρόνια εξορία στο βουνό  και στον Καλλιφατίδη μια απ’τις ωραιότερες βουκολικές αναφορές, παρέα με τον Βουνίσιο.

Οι περιγραφές της ζωής, η φιλοσοφία  μέσα από την φύση των πραγμάτων, σαν πηγή που αναβλύζει κρυστάλλινο δροσερό νερό στην κάψα του καλοκαιριού.

Ο συγγραφέας κλείνει ακόμα πιο πονηρά το μάτι, φέρνει το χθες στο σήμερα. Όπως κάθε έργο έχει τον πομπό του και τον δέκτη του, έτσι και στην περίπτωση του Καλλιφατίδη, αυτή η συνομιλία απογειώνεται, σε όλο το έργο του μέχρι τώρα. Ζει στη Σουηδία, γράφει σε δυό γλώσσες τα βιβλία του, μεταφράζεται  σε πολλές χώρες, η σημαντικότητα και η απόλαυση της λογοτεχνίας του.



Θοδωρής Καλλιφατίδης



"Η οικονομική και πολιτική διαφθορά δεν έχει συγκεκριμένη πατρίδα. Η τάση της εξουσίας να μικρύνει, να κοντύνει τον πολίτη είναι σαν το κρεβάτι του Προκρούστη: ή του κόβει τα πόδια όταν περισσεύουν ή του τα τραβάει όταν είναι κοντά. Το ίδιο ισχύει για την τρομοκρατία, αλλά και για την έννοια της ελευθερίας, η οποία σήμερα έχει μια τελείως εγωιστική άποψη: δεν είναι πλέον σήμερα η ελευθερία μας, είναι η ελευθερία μου" λέει ο  συγγραφέας και συσχετίζει τα κατορθώματα του ήρωά του με τις προσπάθειες που απαιτούνται για τη διαχείριση των σημερινών προβλημάτων.

Σκοτώνει τα τρία παιδιά του, επειδή υποψιάζεται ότι η Μεγάρα, κόρη του Κρέοντα τον απατούσε, όπως είδε τη μητέρα του στην αγκαλιά άγνωστου άνδρα. Αυτοτιμωρείται, κλείνεται εφτά μερόνυχτα μέσα στον τάφο του πατέρα του και μετά ακολουθεί  την γλώσσα του πεπρωμένου  που του καθόρισε η Πυθία. Ο χρησμός ήταν σαφής, θα έπρεπε να έλθει στις Μυκήνες, πατρίδα των γονιών του, θέτοντας τον εαυτό του  στις προσταγές του βασιλιά Ευρυσθέα. Τον ακολούθησε ο ανιψιός του Ιόλαος. Ο Ευρυσθέας φοβούμενος τη δύναμη του Ηρακλή αποφασίζει να τον εξοντώσει, αναθέτοντας ακατόρθωτες αποστολές. Γυρίζει πάντα νικητής.
Οι Δώδεκα άθλοι του Ηρακλή σημάδεψαν την παιδική μας ηλικία, ούτε ο κάτω κόσμος τον δείλιασε. Η δύναμη του ανθρώπου, η πάλη με το ακατόρθωτο, η αντοχή, η υπομονή και η επιμονή, τα πάντα είναι δυνατά, μέσα από ατέλειωτους συμβολισμούς.

Πόσους στάβλους του Αυγεία έπρεπε να καθαρίσει, πόσα κεφάλια της Λερναίας Ύδρας θα έπρεπε να κόψει ο σύγχρονος Ηρακλής;
Ο κόσμος πάντα ο ίδιος, απ’τη μια άνθρωποι που κτίζουν και απ’την άλλη ανθρωποειδή που γκρεμίζουν, άνθρωποι που αγιάζουν και  ανθρωπίσκοι που εγκληματούν. Άνθρωποι που υφαίνουν τη ζωή και ανθρωπάρια που πίνουν το αίμα της ανθρωπότητας. Η μοίρα του Ανθρώπου;
Πάντα τα ίδια ερωτήματα: "Τι νόημα έχει η ζωή, αφού τελικά όλα γίνονται σκιές; Τι σημασία έχουν όλες οι νίκες που κερδίζεις, όλες οι γυναίκες που μπήκαν στο κρεβάτι σου, όλοι οι εχθροί που σκότωσες, αφού το τέλος είναι αυτό που είναι. Η ζωή είναι μια πλάνη".

Ο απελπισμένος έρωτας, η ακόρεστη σεξουαλικότητα, η σχέση με τη μάνα, ο πατέρας, η μοίρα και οι Θεοί, βασανίζουν τον Ηρακλή, τον κάθε άνθρωπο. Μήπως όλα αυτά δεν είναι  και η γενεσιουργός δύναμη της ζωής;  

Ζούμε στην μηχανιστική εποχή του φαίνεσθαι, του ισοπεδωμένου ρεαλισμού, της παγκοσμιοπιοιμένης πλάνης, της κενόδοξης ματαιοδοξίας, της λατρείας του χρήματος σαν τον υπέρτατο Θεό, στην εποχή της άγνοιας του είναι.

Ο Θοδωρής  Καλλιφατίδης μας επαναφέρει στη χώρα του ανθρώπινου είναι, όπως έχει χρέος να κάνει κάθε μεγάλος συγγραφέας και όπως μόνο η λογοτεχνία μπορεί να μιλήσει.
''Ονειρευόταν να κάνει τον κόσμο καλύτερο. Τίποτα δεν έδειχνε να τα  είχε καταφέρει. Αντίθετα, είχε προκαλέσει πολύ κακό. Ούτε εκείνο φαινόταν .

Ο κόσμος ήταν το ίδιο ωραίος, όπως πάντα''

Τυχαίο άνοιγμα του βιβλίου
Με το μαχαίρι του Κάστορα χάραξε κι εκείνος δυό λέξεις:

"Ευριδίκη και Βουνίσιος".
Βοσκοί και άλλοι, που τυχαία θα περνούσαν από κει, θα έβλεπαν τα ονόματα, ορισμένοι θα απορούσαν, ελάχιστοι θα ήξεραν. Ένας μεγάλος έρωτας μπορούσε να αθροιστεί σε δυό ονόματα και μία από τις πιο συνηθισμένες και πιο σύντομες λέξεις της γλώσσας.
Την επόμενη μέρα έφυγε από το βουνό.

Θοδωρής Καλλιφατίδης

Ο Θοδωρής Καλλιφατίδης γεννήθηκε στους Μολάους Λακωνίας το 1938. Γιος δασκάλου από τον Πόντο, ήρθε στην Αθήνα το 1946 και αποφοίτησε από το πέμπτο γυμνάσιο αρρένων. Σπούδασε στη σχολή του Καρόλου Κουν και μετά τη στρατιωτική του θητεία εγκαταστάθηκε στη Σουηδία. Σπούδασε φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης και δίδαξε αργότερα στην ίδια σχολή. Επί τέσσερα χρόνια διηύθυνε το λογοτεχνικό περιοδικό "Μπόνιερς Λιττερέρα Μαγκαζίν". Από το 1976 ζει αποκλειστικά από το γράψιμο. Έχει εκδώσει μυθιστορήματα, ποιητικές συλλογές, ταξιδιωτικά δοκίμια, θεατρικά έργα· έχει γράψει σενάρια για τον κινηματογράφο και έχει σκηνοθετήσει μια ταινία. Έχει τιμηθεί με σημαντικά διεθνή βραβεία για το έργο του και σχεδόν όλα τα βιβλία του κυκλοφορούν σε είκοσι γλώσσες.

Δείτε τα βιβλία του Θοδωρή Καλλιφατίδη:

http://www.kirithres.gr/Authors.asp?srchauthor=Καλλιφατίδης,


Ουτοπιστής