Ο αχός της σιωπής

Ο αχός της σιωπής, Μαρία Μουτσάκη
Μετρονόμος 2015

             "...Και μη ρωτήσεις άστοχα ποιος είμαι, τι                         κερδίζω.

            Εγώ είμαι τ' άνθος του κακού και ανθίζω στα                      σκοτάδια.

            Φυτρώνω στ΄ άγρια γκρεμνά και εκεί που δεν

            με σπέρνουν

            Μυρώνω τ΄αναπάντεχο, την τάξη ξελογιάζω, 

            να' χεις λαχτάρα για να ζεις, φόβο να μην                         πεθάνεις, 

            να ΄χεις κι ένα κρυφό καημό που θα γενεί                        τραγούδι

            και παραμύθι όμορφο να αφήσεις στα παιδιά
              σου

            για να το λεν΄το σούρουπο σαν βγουν να                         σεργιανίσουν."

Ερωτικός ύμνος, αιώνιος σπαραγμός, ακατοίκητο ανεκπλήρωτο δέος. Σμίγουν μοναδικά ο έρωτας με τον θάνατο πάνω στους στίχους της Μαρίας Μουτσάκη. Ο αχός της σιωπής ακούγεται βροντερά, μέσα από τα σπλάχνα της ζωής, στις πιο ευαίσθητες αποχρώσεις του ανθρώπινου είναι. Φυσάει ο αέρας του Ερωτόκριτου από την πρώτη ως την τελευταία λέξη. Κρητικό κρύσταλλο, η άχνα της ποιήτριας σε προσκαλεί απροσδόκητα στο πιο μεγάλο ταξίδι της ύπαρξης. Δυναμική ποιητική ματιά στον πυρήνα του ζωτικού κύκλου, απογειώνει την ανθρώπινη αγωνία μέσα από την δίνη των συν-αισθήσεων. Ο αχός της σιωπής είναι Ένα Ποίημα. Ο άντρας και η γυναίκα εναλλάσσονται μέσα από την ίδια φωνή σε ένα θεατρικό δρώμενο στα ύψιστα της ψυχής.

"Είσαι ότι φοβήθηκα, είσαι η δίνη της αβύσσου,
της λαχτάρας ο παλμός, το άγριο νερό,
της οδύνης η χαρά, της φωτιάς η αρχαία μνήμη
κι η σιωπή στο βλέμμα σου, χάδι τρυφερό''

Η ποιήτρια φαίνεται να γράφει στίχους πριν γεννηθεί ακόμα. Γεννημένη στην Ιεράπετρα της Κρήτης και μεγαλωμένη στον ίσκιο της Κρητικής μαντινάδας, του Κορνάρου και του Καζαντζάκη αφήνει στους στίχους της να αναβλύσει  η ζύμωση της χαράς και της λύπης, του πόνου και της λαχτάρας, του πόθου και του ανεκπλήρωτου.
Αέναο το παιχνίδι της γέννας με τον θάνατο, συνθέτουν τον έρωτα της ζωής στο έργο της Μαρίας Μουτσάκη,

"Το φως αρνήσου, κοίτα με κι αφήσου
γυμνή στου παραλόγου μου τη σέλα.
Σαν θάνατος γλυκός, μες την οδύνη
του ξέφρενου σπασμού μου αν θέλεις έλα."

Λεπτές ισορροπίες η ζωή μας, ανάμεσα στο φως και στο σκοτάδι, ανάμεσα στη ζωή και τον θάνατο. Ίδιος και "Ο αχός της σιωπής"  υγραίνει   το σκληρό τοπίο ενός προδιαγεγραμμένου κύκλου.

"Λεπίδι, ο πόθος τα σχοινιά να παραλύει σαν χάδι.
Αναριγώ, λυτρώνομαι και πέφτω στο πηγάδι."

Διαβάζεις και ξαναδιαβάζεις τους στίχους, αφήνεσαι στο μοναδικό σημαντικό ταξίδι και λες ένα μεγάλο ευχαριστώ στο λυτρωτικό της ποίησης. Κι ένα άλλο ευχαριστώ στην Μαρία Μουτσάκη.


Στο οπισθόφυλλο της έκδοσης του Μετρονόμου:

Μια ιστορία που συνέβη ή δεν συνέβη, κρυμμένη στη σιωπή, ξετυλίγεται μέσα από τα ποιήματα και τα συναισθήματα που αυτά αναδίδουν. Κάθε στιχούργημα αποτελεί ταυτόχρονα μια αυτόνομη οντότητα, αλλά κι ένα κομμάτι αυτής της ιστορίας.Ο πρωταγωνιστής, το Τυχαίο με ένδυμα Πεπρωμένου (ή και το αντίστροφο), εμπλέκει στο παιχνίδι της ζωής δυο ανθρώπους: τον Άντρα που, παλεύοντας με τη λογική και τις ενοχές συντρίβεται μπροστά στον ίδιο του τον εαυτό και τη Γυναίκα – Πειρασμό που εμφανίζεται με πολλές από τις αρχετυπικές και συμβολικές μορφές της για να ταράξει, αλλά και να ταραχτεί.Η παρτίδα τελειώνει, όχι όμως και το παιχνίδι. Θα επανέλθει -αιώνια επανέρχεται- με άλλη μορφή και άλλους τρόπους.Η ιστορία κλείνει έτσι ακριβώς όπως άρχισε…

Τα ζωγραφικά έργα που κοσμούν το βιβλίο είναι του Τρικαλινού Απόστολου Κουρσοβίτη (Κουρσό).

Η Μαρία Μουτσάκη γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Κρήτη, όπου έμαθε και αγάπησε τις ρίμες και τον έμμετρο λόγο. Σήμερα ζει με την οικογένειά της στη Θεσσαλία και εργάζεται ως φιλόλογος στη μέση εκπαίδευση.
Αγαπημένη ενασχόληση της είναι να να γράφει στιχάκια και μέγιστη χαρά όταν κάποια απ' αυτά μελοποιούνται και μετουσιώνονται σε τραγούδι.
Ο Αχός της σιωπής είναι η πρώτη της οργανωμένη ποιητική απόπειρα. Κι ενώ η στιχουργική είναι για αυτή ένας οικείος τόπος μέσα στην ποίηση αισθάνεται σαν αμήχανος επισκέπτης.

Το Σαββατο, 9-1-2016, στο μουσικό στέκι «Μανδραγόρας» θα χαρούμε να μοιραστούμε παρέα τον "Αχό της σιωπής''.Εκτός από την παρουσίαση και την αφήγηση - ανάγνωση κάποιων αποσπασμάτων θα ακουστούν ζωντανά πέντε τραγούδια, τέσσερα εκ των οποίων βρίσκονται στη συλλογή:

Τελευταίος πειρασμός (Νίκου Μαστοράκη)
Να γίνω θάλασσα (Σαράντη Μούτου)
Κάλεσμα (Νίκου Μαστοράκη)

Του έρωτα και του Θανάτου (Θαν. Παπακωνσταντίνου)
Πετροκάραβο (Αποστ. Σακκά)

Η διασκευή, η ενορχήστρωση και όλη η οργάνωση του μουσικού μέρους έχουν γίνει από τον Σαράντη Μούτο

Επιμέλεια κειμένου: Κώστας Κοτρώνης

«Χρονιά Μανώλη Αναγνωστάκη» το 2015

"Για τους ερωτευμένους που παντρεύτηκαν/ Για το σπίτι που χτίστηκε/ Για τα παιδάκια που μεγάλωσαν/ Για τα πλοία που άραξαν/ Για τη μάχη που κερδήθηκε/ Για τον άσωτο που επέστρεψε/ Για όλα όσα τέλειωσαν χωρίς ελπίδα πια".

Η "Αφιέρωση" - το ομότιτλο ποίημα του Μανόλη Αναγνωστάκη (από τη συλλογή Συνέχεια 3, γραμμένο το 1962) είναι ίσως το πλέον αντιπροσωπευτικό της προσωπικής του θέασης στα "πράγματα" (κοινωνικά, ιδεολογικά, συναισθηματικά, πολιτικά εν τέλει).

Την "Αφιέρωση" επέλεξε η αρμόδια επιτροπή που συνέστησε ο Δήμος της γενέθλιας πόλης του προκειμένου να τιμήσει φέτος (10 χρόνια από τον θάνατό του, στις 23 Ιουνίου του 2005, και 90 ακριβώς από τη γέννησή του, στις 9 Μαρτίου του 1925) τη μνήμη του ποιητή.

Η "Αφιέρωση" θα λαξευθεί σε ειδική μεταλλική πλακέτα, επικολλημένη σε αναμνηστική γρανιτένια στήλη, η οποία θα τοποθετηθεί στη συμβολή μεταξύ των οδών Φιλίππου, Αμύντα και Πλάτωνος- εκεί όπου βρίσκεται σήμερα ένα μικρό πλάτωμα με τη σχετική νησίδα στο κέντρο του (το πλάτωμα δεν είναι χαρακτηρισμένο ως πλατεία, θα μπορούσε, όμως, παρά τις ελάχιστες διαστάσεις του).

Μικρή -αλλά καθοριστική- λεπτομέρεια: Ο Μανόλης Aναγνωστάκης έζησε από τη βρεφική του ηλικία ως τα δεκαεφτά του χρόνια σε διαμέρισμα μιας οικοδομής που σώζεται ως σήμερα στη συμβολή των οδών Ιουστινιανού και Μητροπολίτου Γενναδίου, επί της πλατείας δικαστηρίων (δεν είναι ακριβές το ότι γεννήθηκε σ' αυτήν, όπως αναφέρεται στη σχετική εντοιχισμένη πλάκα, δεδομένου ότι, σύμφωνα με δήλωση του ίδιου στον υπογραφόμενο, η οικογένειά του εγκαταστάθηκε εκεί λίγους μήνες μετά τη γέννησή του).

Το Δημοτικό σχολείο στο οποίο φοίτησε βρισκόταν στην οδό Αγίας Σοφίας, λίγο πριν από τη διασταύρωσή της με την οδό Ολύμπου (εκεί που βρίσκεται σήμερα κάποιο σχολικό κτίριο), ενώ Γυμνάσιο πήγε στο παρακείμενο Πειραματικό. Στο μέσον, περίπου, της απόστασης που μεσολαβεί μεταξύ της κατοικίας του και των σχολείων του- στη συμβολή των οδών... σχηματίζεται ένα πλάτωμα... (από την αναλυτική πρόταση ονοματοδοσίας που κατέθεσε στις 30 Ιανουαρίου του 2014 προς τον δήμαρχο Θεσσαλονίκης, τους αντιδημάρχους Πολιτισμού και Αρχιτεκτονικού καθώς και προς την Επιτροπή ονοματοδοσιών) ο αρχιτέκτονας (και προσωπικός φίλος του ποιητή) Μιλτιάδης Πολυβίου- και είναι αυτή η πρόταση που υλοποιείται πλέον, με αφορμή και την επετειακή συγκυρία της συμπλήρωσης 90 χρόνων από τη γέννηση και των 10 από τον θάνατο του Μανόλη Αναγνωστάκη.

Η ονοματοδοσία της μικρής πλατείας στο τρίστρατο (Φιλίππου, Αμύντα και Πλάτωνος) - κάτι σαν "Δρόμοι παλιοί που αγάπησα και μίσησα ατέλειωτα/ Κάτω απ' τους ίσκιους των σπιτιών να περπατώ/ νύχτες των γυρισμών αναπότρεπτες/ κι η πόλη νεκρή...) και η τοποθέτηση της τιμητικής στήλης με την επτάστιχη "Αφιέρωση" (ως "πρώιμη αναγγελία της αποσάθρωσης της ποίησης από τη νομοτέλεια του κόσμου" τη χαρακτήρισαν αναλυτές της ποίησής του), θα πραγματοποιηθεί στις 9 Μαρτίου 2015 -στην 90η επέτειο από τη γέννηση του ποιητή- στη γενέθλια πόλη και γειτονιά του. Εκεί, που έγραφε πως... "και προχωρούσα μέσα στη νύχτα. Χωρίς να γνωρίζω κανέναν. Κι ούτε κανένας με γνώριζε...".

Στο τρίστρατο και τη μικρή πλατεία θα χωρούσε ίσως κι ένα παγκάκι μ' ένα γλυπτό, μεταλλικό ομοίωμα του ποιητή σ' αυτό -αντίστοιχα βρίσκονται σε πολλές ευρωπαϊκές πόλεις, σαν τον Ιρλανδό Τζέιμς Τζόυς λ.χ. που συναντά κανείς ως... μπρούντζινο συνοδοιπόρο στη γέφυρα της Τεργέστης- αλλά... μέχρι χθες οι εκπρόσωποι του Δήμου πάλευαν να εξασφαλίσουν λίγα ευρώ για τη στοιχειώδη οργάνωση της πρώτης αυτής εκδήλωσης με τη μικρή πλακέτα της "αφιέρωσης"...

Η διοργάνωση σειράς εκδηλώσεων εγκρίθηκε από το Δημοτικό Συμβούλιο από τον περασμένο Δεκέμβριο (δέκα μήνες μετά την υποβολή πρότασης από τον αρχιτέκτονα Μ. Πολυβίου) και ο σχεδιασμός ολοκληρώθηκε από την οργανωτική επιτροπή που συγκροτήθηκε για τον σκοπό αυτό.

Σύμφωνα με το πρόγραμμα, οι εκδηλώσεις της "χρονιάς Μ. Αναγνωστάκη" για τη Θεσσαλονίκη θα συνεχισθούν στις 23 Ιουνίου (ημερομηνία θανάτου του), με μουσικολογοτεχνική εκδήλωση, η οποία θα περιλαμβάνει ομιλίες, απαγγελίες και μουσικό μέρος (τραγούδια που "γράφτηκαν" σε στίχους του Μ. Αναγνωστάκη) και ονοματοδοσία (αίθουσα "Μανόλης Αναγνωστάκης) της Αίθουσας Πολλαπλών Χρήσεων στο ισόγειο του Δημοτικού Μεγάρου και -το ερχόμενο φθινόπωρο- τη διοργάνωση έκθεσης (ντοκουμέντων, κειμηλίων, φωτογραφιών, ανέκδοτων κειμένων κ.ά, και προσωπικών αντικειμένων, σε συνεργασία με τον γιο του ποιητή), με ταυτόχρονη έκδοση αναμνηστικού τόμου - φυλλαδίου, που θα είναι και ο κατάλογος των εκθεμάτων, είτε στην υπό μετονομασία αίθουσα του Δημαρχείου είτε στο Κέντρο Ιστορίας Θεσσαλονίκης (ΚΙΘ).


Πηγή: ΑΠΕ - ΜΠΕ

Τρίκαλον σώμα...

Του Βασίλη Καραγιάννη

Εάν ποτέ έπαιρνε υπόσταση το προπολεμικόν σχέδιον επέκτασης της Σιδηροδρομικής γραμμής -άρχιζε από Θεσσαλονίκη διχαζόταν στο Αμύνταιον προς Φλώρινα και κατέληγε στην Κοζάνη- προς Καλαμπάκαν, το περίφημον τραίνο της Καλαμπάκας που έμεινε κυρίως στους αποκριάτικους σχολιασμούς της πόλεως Κοζάνης και στους φανούς της - ως το μνημειώδες ανέφικτον στο παρόν και στο μέλλον - θα είμασταν στην ωραία πόλη των Τρικάλων τακτικοί επισκέπτες. Μια πόλη που μας θέλγει τόσον με το Ληθαίο ποτάμι, τις παρόχθιές του ωραιότητες, τα ενδότερα της παλιάς και νέας πόλεως, τους ανθρώπους της, τους λίγους έστω που γνωρίσαμε, αλλά αγαπάμε.
Στην πόλη μας δεν έχουμε ποτάμι για να μας διασχίζει πολλαπλώς και να συμβαίνουμε ως όντα στις όχθες του, και στις γέφυρές του, κι έτσι ζηλεύουμε την πόλη αυτή άχρι φθόνου υγιεινού, αρκούμενοι στις διαπιστώσεις της Βουλγάρας ποιήτριας την οποία καταλαβαίνουμε που τόσο μας νοιώθει. «Είναι η καρδιά μου λυπημένη σαν πόλη που δεν έχει ποτάμι...»)
Μας μένουν οι φίλοι της πόλης αυτής (πτερόεντα δώρα ή φευγαλέες διακοσμήσεις) με την όποια σχέση κι επαφή μας, οι οποίοι μας χώνουν στην αύρα τους δια του εντύπου λόγου, και της ασύρματης επικοινωνίας. Γλυκιές εκκρεμότητες αιωρούμενες ή διαλυόμενες στις ομίχλες του ποταμού, δίπλα ή κι ενώπιον του ωραίου ποιητού «Κλαύδιου Μαρκίνα», δηλ. Γ. Αργυρόπουλου που συμπαθώ, ας πούμε. 
Περαστικός κάπου κάπου ή επισκέπτης της μιας βραδιάς εξωραϊζω ίσως τα συνηθισμένα καθημερινά τοπία της πόλεως με μια διάθεση που εξηγείται μ’ αυτό που συμβαίνει στις φευγαλέες ή περαστικές αγάπες. 
Πιό συγκεκριμένα κι ενδεικτικά σκύβω στου ποιητού Ηλία Κεφάλα (το σπίτι του στο Μέλιγο, λίγα χιλιόμετρα από την πρωτεύουσα, είναι ένα μουσείο βιβλιοευταξίας), την ανθρώπινη ουσία, τη δοκιμιακή και πεζογραφική του ακεραιότητα, ο οποίος με το τελευταίο βιβλίο του για την πόλη του «Τρίκαλα 1951-1969...» εκδ. Γαβριηλίδη, μας καταγοήτευσε. Ενα βιβλίο που παρόμοιό του όλοι θέλουμε να γράψουμε και το οποίο μας βάζει ενώπιον των χαμένων καταστάσεων νοσταλγίας, ευκρινώς και επίμονα. Αναφέρομαι δε και στους ποιητές που τον ακολουθούν ή τον συνοδεύουν της πόλης του (τακτικά δημοσιεύουν και στη δική μας Παρέμβαση) Γεωργία Κολοβελώνη, Αλέξα Παρασκευή) αλλά και τους λίγους αναγνώστες του περιοδικού που μοιράζονται μ’ εμάς το ακριβό, γλυκό μας φαρμάκι και τους νοιώθουμε μέλη της ευρείας μας οικογένειας.
Ο Ηλς Κφλς οργώνει και στα δικά μας άλλοτε χρόνια κι αγαπημένα χώματα, για τα οποία θέλουμε να κάνουμε κι εμείς την όμοια σύνοψη-σύναξη, αλλά μονίμως αναβάλλουμε. Ας είναι όμως κι έτσι! Μέσα από το βιβλίο αυτό πονά κι η μνήμη μας, περνά κι η δική μας ψυχή κι αυτό είναι η αξία του και το κέρδος μας. Ετσι είναι άλλωστε η λογοτεχνία, φορές λυτρώνει, άλλες πληγώνει ή και σ’ αναγκάζει, με αδημονία, για μια αγαπητική συνύπαρξη με τον άλλο και τους άλλους, να επιβιβάζεσαι σε λεωφορεία της τεθλασμένης οδικής γραμμής Κοζάνη, Γρεβενά (στάση στο γρεβενιώτικο παζάρι της Παρασκευής δίπλα από τον ρέοντα ημιπαγωμένο Γρεβενίτη κι έναν τροχονόμο που έδιδε μαθήματα θεατρικής απαγγελίας με το μονόπρακτο «Η διασταύρωση», και τον Αντώνιο Γρεβενών των Δυτικομακεδονικών χρονικών και περιχώρων ), Καλαμπάκα, Τρίκαλα, να ‘ρθεις και να μετάσχεις στη λογοτεχνική, φιλολογική ακολουθία των φίλων που λαμβάνει χώρα σ’ ένα χώρο τόσον ωραίο όπως είναι το βιβλιοπωλείο ΚΗΡΗΘΡΕΣ του αγαπητού κ. Κοτρώνη, αγρυπνία μυσταγωγική και δέηση υπέρ του φίλου Αντώνη Κάλφα και του «Εκ πείρας έρωτός» του, βιβλίον λίαν καλόν κι ωφέλιμον ψυχικώς...
- Μα που λοιπόν φωλιάζει τόση αγάπη; (211ον ενάριθμον Α.Κ.)
Εκεί κι εδώ κι αλλού...

Ο Βασσίλης Καραγιάννης είναι ο εκδότης του περιοδικού Παρέμβαση της Κοζάνης

Αναδημοσίευση
Από τη σελίδα του λόγιου εκδότη Βασίλη Καραγιάννη στο φβ.

https://www.facebook.com/paremvasi/posts/10152995809624481:0

Ας ξεκινήσουμε ποιητικά

Εκ πείρας έρωτας

Η καινούρια συλλογή του Αντώνη Κάλφα

Ποιητική η πρώτη εκδήλωση του  2015 στις Κηρήθρες.
Την Παρασκευή 9 Ιανουαρίου 2015, στις 8,15 μ. μ  θα παρουσιαστεί το βιβλίο Εκ πείρας Έρωτος, του Αντώνη Κάλφα. Θα μιλήσουν  ο ποιητής Ηλίας Κεφάλας, ο εκδότης Βασίλης Καραγιάννης και ο ίδιος ο ποιητής. Το βιβλίο κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Παρέμβαση.

Από τη ζωή των ανθρώπων απουσιάζει η ποίηση. Πρόκειται για μια απώλεια που αναπληρώνεται από τον παράδεισο ή από τη γη, που είναι ένα σώμα ποιητικό.

Το βιβλίο περιλαμβάνει 333 μικρά ποιήματα, ποιητικούς προορισμούς ή αφορισμούς, ερωτήσεις ζωής για τον έρωτα ή απαντήσεις για τη ζωή. Πρόκειται για υψηλή ποίηση, απόσταγμα λες του χρόνου.

Θα χτίσουμε τον κόσμο με όσο σώμα διαθέτουμε. Γιατί έχει πεθάνει όποιος δεν νοιώθει τον ήλιο

Κάθε δίστιχο ή τρίστιχο αφορμή για προβληματισμό.

Πρέπει να ασκείσαι στην αγάπη. Δωρεάν χορηγείται μόνο το σώμα.

Και:

Μην έχεις αυταπάτες. Δεν ζούνε πια οι παλιοί μαστόροι (ο Πολύκλειτος, ο Παύλος Πικασσό, ο Χαλεπάς) να πλέξουνε την τέχνη τους φτιάχνοντας ναούς της ομορφιάς ή ένα δίχτυ για το σώμα σου. Γι αυτό βολέψου με τους στίχους μου.

Ο Αντώνης Κάλφας

Ο Αντώνης Κάλφας γεννήθηκε το 1956 στην Κατερίνη, όπου και ζει. Σπούδασε πολιτικές επιστήμες στην Αθήνα, μεσαιωνική και νεότερη ελληνική λογοτεχνία στο Πανεπιστήμιο των Ιωαννίνων και εργάζεται από το 1990 ως φιλόλογος στη δημόσια Μέση Εκπαίδευση.
Έχει γράψει τα ποιητικά βιβλία:

- "Έκταση της αισθηματικής ηλικίας" (1980)

- "Πρωταθλητές μικρών αποστάσεων" (1985)

- "Σημειώσεις για την αθωότητα" (1992)

- "Ωδή στην ευρύχωρη απώλεια" (1995)

- "Πληγώματα και φαρμακείες" (2002)

- "Χρόνια της ομίχλης" (2006) και τις μελέτες: "Ο μαθητής ως αναγνώστης" (1993, 1998), "Η εκδοτική δραστηριότητα στην Πιερία" (1918-1999), "Συμβολή στην καταγραφή της μακεδονικής βιβλιογραφίας. Βιβλία - φυλλάδια (2000), "Ο Συνοικισμός Ευαγγελικών της Κατερίνης" (1923-2000), "Τοπική ιστορία και κίνηση των θρησκευτικών ιδεών" (2001) (σε συνεργασία με τον Πάρη Παπαγεωργίου).

Από το 1996 διευθύνει τις εκδόσεις "Τα Τραμάκια".

Δείτε τα βιβλία του εδώ

Δύο ποιήματα της Ελένης Αλεξίου

Η ποιήτρια Ελένη Αλεξίου πρώτη από αριστερά σε εκδήλωση
του βιβλιοπωλείου Κηρήθρες

Δύο ποιήματα της ποιήτριας Ελένης Αλεξίου μεταφρασμένα στ' αγγλικά στο diasporic literatur.

Κηδείες εντόμων

Κηδέψαμε το τελευταίο έντομο

στο μαυσωλείο των προγόνων.

Πεταλούδες στομάχου

μέλισσες του έρωτα

αράχνες του θανάτου.

Ξεπλύναμε τις μυγοσκοτώστρες μας

και ήπιαμε καφέ.

Αμετανόητα συνένοχοι.

Απαρηγόρητα βουβοί.

Δεν είχαμε άλλον συγγενή να χάσουμε

παρά ο ένας τον άλλον.

Burial for Insects

We buried the last insect

in the ancestors mausoleum

stomach butterflies

bees of Eros

spiders of death.

We washed our flyswatter

and had some coffee.

Unregretful conspirators.

Inconsolably silent.

We had no other relative to lose

but each other.

poetry: Eleni Alexiou

translation: Manolis Aligizakis

How Long Still?

My love

the loom has been worn away.

Widows

suitors

the child

gathered yesterday

and wandered

“how long still?”

I replied:

“I count the years no more.

The fingers have finished.

After ten I do not know, I will get lost.

Who counted the leaves that scattered

from the beginning of the world?

Who held account for the flying birds

the coming and going of the waves?”

I have no way of telling you

how much I want you.

I haven’t learned the superlative

of continually more.

My love

the loom has been worn away

the thread has finished

and now awaiting in the darkness

I only have my hair left to spin.

Eleni Alexiou

Translation by Eleni Alexiou, Athanasios Michail

Δείτε το How Long Still?στα Ελληνικά στο YouTube

Πηγή: diasporic literatur.

Σελίδες γιὰ τὸν Ἠλία Κεφάλα

Τέσσερα ποιήματα του Ηλία Κεφάλα στο Γαλλικό Litterales του Νοεμβρίου
 

Περιοδικὸ Littérales No 11/2014

BREST / FRANCE

.//.

.//.

.//.

.//.

Ο διηγηματογράφος Γιώργος Σκαμπαρδώνης

Το ελάχιστο

ΔΙΑΒΑΖΑ ΕΝΑ ΤΕΡΑΣΤΙΟ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ που δεν διαβάζεται. Κουράστηκα. Μπάφιασα. Πόθησα την απόλαυση του συμπυκνωμένου ελάχιστου-θυμήθηκα τον παππού μου τον Θόδωρο, που στην Αρετσού της πόλης, κάποτε, επί ώρες έπινε μιαν ολόκληρη νταμιτζάνα ούζο χωρίς ψωμί, χωρίς μεζέ, χωρίς τίποτε, παρά γλείφοντας μόνο το κεφάλι ενός παστωμένου τσίρου.

Γιώργος Σκαμπαρδώνης

Το παραπάνω μικρό κείμενο, είναι το μικρότερο  από τα 33 διηγήματα, της τελευταίας συλλογής διηγημάτων με τον τίτλο Νοέμβριος, του Θεσσαλονικιού διηγηματογράφου- συγγραφέα Γιώργου Σκαμπαρδώνη. Μετά τις συλλογές Μεταξύ  σφύρας και Αλιάκμονος (2009)  και  Περιπολών περί πολλών τυρβάζω (2011), ο συγγραφέας επανέρχεται με τον Νοέμβριο (Πατάκης 2014).




Κατ' εξοχήν διηγηματογράφος ο Γιώργος Σκαμπαρδώνης. Από πολύ νέος, -εγώ ήμουν στο  βιβλιοπωλείο Μόλχο τότε (1984-5), ερχόταν τουλάχιστον δυό φορές την εβδομάδα και έφευγε με τσάντες βιβλία. Πίσω από τα γραπτά του κρύβεται μια τεράστια γνωστική υποδομή. Μοιάζουν τα διηγήματά του με παλιό κρασί, απόσταγμα σοφίας χρόνων.
'Εγραφε στη δεύτερη σελίδα της Θεσσαλονίκης, τα μικρά κειμενάκια του κάθε μέρα. Για μικρά, ασήμαντα πράγματα, που τα έπιανε στο χέρι του και γινόταν σπουδαία, εμβληματικά, τρυφερά, ανατρεπτικά.  Ένας αναπτήρας Zippo, ένα κοτσιδάκι στα μαλλιά μιας γυναίκας, ένα τρανζίστορ, ένα μυρμήγκι, και το αποτέλεσμα απρόβλεπτο. Προέκυψαν έτσι τα πρώτα του διηγήματα ''Μάτι φώσφορο κουμάντο γερό" Ιανός 1989, "Η ψίχα της μεταλαβιάς", Τραμ 1990, '' Πάλι κεντάει ο στρατηγός'' Καστανιώτης 1996. Επειδή φιλοξενούμε την Παρασκευή, κύρια τον διηγηματογράφο Γιώργο Σκαμπαρδώνη, έκανα την αναφορά μόνο στα διηγήματα, από τα πρώτα... ως τα τελευταία του Νοέμβριος. Μήπως το κάθε γραπτό του Σκαμπαρδώνη δεν είναι ένα διήγημα; Κομψός, πολυεπίπεδα αναγνώσιμος ο λόγος του πάντα, δεν είναι τυχαία από τους σημαντικότερους διηγηματογράφους του καιρού μας.

Το διήγημα ταιριάζει στον Σκαμπαρδώνη.
Αν η ποίηση είναι η πιο λιτή μορφή λόγου, ακολουθεί το διήγημα. Ούτε μια περιττή λέξη στα γραπτά του. Ακριβολόγος ισορροπεί πάνω στις λέξεις.

Πολυγραφότατος, αν δούμε και την δημοσιογραφική του ιδιότητα, έγραψε το εξαιρετικό μυθιστόρημα, Γερνάω επιτυχώς (Κέδρος 2000), το σημαντικό Ουζερί Τσιτσάνης, (Κέδρος 2001, Πατάκης 2013), το Πολύ βούτυρο στο τομάρι του σκύλου (Κέδρος 2006) και το Όλα βαίνουν καλώς εναντίον μας (Ελληνικά Γράμματα 2008)






Φιλοξενήθηκε τον Νοέμβρη του 2006 από το βιβλιοπωλείο Κηρήθρες, με το Πολύ βούτυρο στο τομάρι του σκύλου.

Βιβλιοπωλείο Κηρήθρες.  Νοέμβριος 2006.
Ο Θοδωρής Παπαθεοδώρου, ο Γιώργος Σκαμπαρδώνης και ο Θεόφιλος Αναστασίου
στην παρουσίαση του βιβλίου Πολύ βολύτυρο στο τομάρι του σκύλου.

Ο συνδυασμός της επινόσης με τα γεγονότα στη γραφή του Σκαμπαρδώνη είναι αδιάκριτος. Μόνο όσοι τον ξέρουν καλά θα διακρίνουν τον τόπο και τον χρόνο της έμπνευσης. Πως να μη συνδιάσω την παλιά σκάλα του Μόλχο με το αντίστοιχο διήγημα ή την αντίδραση των χοίρων στο Θαμπό φεγγάρι; Την Παρασκευή 10 Οκτωβρίου 2014, στις 8,30 μ.μ ο Γιώργος Σκαμπαρδώνης θα είναι και πάλι μαζί μας. Για το έργο του θα μιλήσει η συγγραφέας Τούλα Τίγκα.

Ο ποιητής Ηλίας Κεφάλας

"Έμπνευση είναι η στιγμή που αιωρείται πάνω στη λουλουδιασμένη κυδωνιά και ξαφνικά γίνεσαι πουλί, πετάς και προσγειώνεσαι πάνω στο λευκό χαρτί, όπου η γραφή σου δίνει τα επίγεια στηρίγματά σου.''                                                                      Ηλίας Κεφάλας

 
Ο ποιητής Ηλίας Κεφάλας πάλι μας ξάφνιασε με το καινούριο του βιβλίο,ΤΡΙΚΑΛΑ,1951-1969. Η πόλη που γεννήθηκα. Μετά το ''Χώμα Χώματα'' επανέρχεται στον πεζό λόγο με ένα αυτοβιογραφικό, των πρώτων χρόνων του, βιβλίο και μέσα απ' αυτό την πόλη που γεννήθηκε και αγάπησε. Η σημαντικότητα του ποιητή, πεζογράφου και δοκιμιογράφου, δίνει τώρα ένα μικρό μικρό μεγάλο βιβλίο για τη γεννέθλια πόλη.Ένα βιβλίο παρακαταθήκη για τα Τρίκαλα και τη Θεσσαλία γενικότερα. Ξεφυλλίζω για τρίτη φορά το βιβλίο και νοιώθω πόσο τυχεροί είμαστε, που έχουμε κοντά μας τέτοιους ανθρώπους. Ποιός θα έγραφε για την άχνα του Θεσσαλικού κάμπου, για τις μοναχικές λεύκες και τις κλωστές της βουνοκορφής του Κόζιακα; Μόνο ένας ποιητής θα μπορούσε να γράψει ένα τέτοιο πεζό αριστούργημα, μια ιστορική φωτογραφική ματιά με την πένα της λογοτεχνίας. 
Την Παρασκευή 26 Σεπτεμβρίου στις 8.30 μ,μ ραντεβού με τον συγγραφέα στο βιβλιοπωλείο Κηρήθρες. Θα μιλήσουν οι ποιητές Αγαθοκλής Αζέλης και Αντώνης Κάλφας. Σας περιμένουμε σε μια συνάντηση με τον  ποιητή και την πόλη που αγαπάμε.(Κώστας Κοτρώνης)

Γαβριηλίδης 2014

"Πριν τα γνωρίσω και τα αγαπήσω τα Τρίκαλα ήταν για μένα μια μυστηριώδης κουκίδα στον γεωγραφικό χάρτη. Πρόφερα το όνομα γοητευμένος- αργ'α και συλλαβιστά- και ασυναίσθητα το ετυμολογούσα μόνος μου. Τρίκαλα: τρία καλά. Μα ποιά; Η φαντασία μου τα αναζητούσε, αλλά πάντα, όταν τα μετρούσα, έβγαιναν πολύ περισσότερα.
Αργότερα, όταν μπορούσα να διαβάζω και να συνειδητοποιώ τις ενδείξεις του χάρτη, έλεγα ότι γεννήθηκα στο κέντρο της Ελλάδας. Ήμουν μαθητής στην τρίτη ή τετάρτη τάξητου δημοτικού σχολείου και με τα μικρά μου δάχτυλα μετρούσα τις αποστάσεις των άκρων της χώρας δεξιά και αριστερά της πόλης ή πάνω και κάτω της ή , ακόμα και λοξά, διαγωνίως. '' Βέβαια'' επαναλάμβανα, μονολογώντας στον εαυτό μου, ''βρίσκομαι ακριβώς στη μέση της πατρίδας, πάνω από την καρδιά της'' (σελ.9)

Ηλίας Κεφάλας

Ο Ηλίας Κεφάλας γεννήθηκε το 1951 στο χωριό Μέλιγος Τρικάλων. Σπούδασε πολιτικές επιστήμες στην Αθήνα, όπου και έζησε από το 1969 έως το 1992. Σήμερα ζει και πάλι στον γενέθλιο τόπο του, παρακολουθώντας φωτογραφικά τη φύση, γράφοντας ποίηση, δοκίμιο και πεζογραφία και ασκώντας λογοτεχνική και εικαστική κριτική, σε περιοδικά λόγου και τέχνης. Ασχολήθηκε με το ραδιόφωνο και περιστασιακά με την τηλεόραση. Μεταφράζει και παρουσιάζει γαλλόφωνους ποιητές. Σε στήλη του περιοδικού "Ευθύνη" δημοσιεύει κριτικές αποτιμήσεις προσώπων και κειμένων της νεοελληνικής γραμματείας, ως ύστερες εντυπώσεις από μια δεύτερη ανάγνωση. Σε πολλές εφημερίδες και περιοδικά ("Αυγή", "Διαβάζω", "Εντευκτήριο", κ.λπ.) παρουσιάζει τις εντυπώσεις τους από τη σύγχρονη λογοτεχνική δημιουργία. Συντελεί στην έκδοση της επιστημονικής επετηρίδας "Τρικαλινά". Συνεργάζεται με τα κυριότερα λογοτεχνικά περιοδικά, όπου φιλοξενούνται ποιήματά του και άλλα κείμενα. Παλαιότερα διακόνησε επισταμένως της κριτική βιβλίου στα περιοδικά "Τομές", "Νέες Τομές", "Διαβάζω" και "Οδός Πανός", όπου φιλοξενήθηκαν περισσότερα από χίλια κείμενά του. Κάποια ποιήματα του έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά, ισπανικά, ιταλικά και πολωνικά.

"Στον Κώστα Τοπούζη εμπιστεύτηκα αμέσως τις ποιητικές μου ανησυχίες. Του άρεσαν οι προσπάθειες μου και μου έδωσε πολλές συμβουλές, κυρίως ως προς τις αναγνωστικές επιλογές. Κάποιες φορές μου διόρθωνε και τα ποιήματά μου. Μου έδωσε, μάλιστα, σε μια στιγμή έντονης οικειότητας, και ένα '' υπόδειγμα''.
'' Έτσι Ηλία, προσπάθησε να γράφεις: λιτά και παθιασμένα, θέλω να πω με την εμπειρία του βιωμένου συναισθήματος''.
Επρόκειτο για ένα μικρό ποιήμα που το κρατάω ακόμα στα χαρτιά μου, για το οποίο δεν θέλησε να διευκρινήσει την προελευσή του. Αργότερα διαπίστωσα ότι ήταν δικό του, καθώς όλο αυτό το διάστημα ήταν ο ίδιος ένας κρυφός ποιητής. Περιέγραφε έναν άνθρωπο που όλη την ημέρα επιχειρεί ταξίδια νοερά ή πραγματικά, σε τόπους, σε ιδέες, σε οράματα και το βράδυ επιστρέφει στο σπίτι του εύφλεκτος σαν το δαδί, έτοιμος να καεί από τις νέεςτου εντυπώσεις.'' (σελ.83)

''Το κάθε βιβλιοπωλείο της πόλης μας ήταν και ένας άλλος μαγνητικός πόλος που με τραβούσε κοντά του κάθε μέρα, Δεν είχα βαρεθεί ποτέ να περνάω καθημερινώς μπροστά από κάθε βιβλιοπωλείο και να βλέπω τα ίδια και τα ίδια σχεδόν βιβλία στις προθήκες των.'' (σελ.77)

Δείτε το έργο του ποιητή Ηλία Κεφάλα ΕΔΩ.

Ο ποιητής Γιώργος Θεοχάρης

      Γράφουμε ποιήματα,
     βότσαλα μνήμης ρίχνουμε

     στο σιωπηλό βυθό του χρόνου
             Γιώργος Χ. Θεοχάρης

ΤΑΞΙΔΕΨΕ ΜΕ

Ταξίδεψέ με. Πάρε με.

Ρίξε με στο πελώριο κύμα της ορμής σου.

Ανύψωσέ με.

Βγάλε με στον αφρό των επιθυμιών.

Ναυάγησέ με στο πέλαγο των ματιών σου
εκεί που λαμπυρίζουν όλα τα όνειρα μαζί.

Άσε με να περιπλανιέμαι ευτυχισμένος ναυαγός
στην απεραντοσύνη των ματιών σου,

να κολυμπώ και να μη βρίσκω ορίζοντα

άλλον, 

πέρα απ’ τ’ απαλά σου βλέφαρα.

Οπισθόφυλλο του βιβλίου

Ο ποιητής Γιώργος Χ. Θεοχάρης

Ο Γιώργος Χ. Θεοχάρης γεννήθηκε το 1951 στη Δεσφίνα της Φωκίδας. Από το
1965 διαμένει στην Αντίκυρα Βοιωτίας. Συνταξιοδοτήθηκε από τη βιομηχανία παραγωγής αλουμινίου, στα Άσπρα Σπίτια Βοιωτίας, όπου εργάστηκε ως τεχνικός μηχανολογικής συντήρησης. Είναι ποιητής. Διευθύνει το λογοτεχνικό περιοδικό "Εμβόλιμον" και μετέχει στη σύνταξη της εφημερίδας "Book Press". 
Ποιήματά του δημοσιεύτηκαν σε λογοτεχνικά περιοδικά και μεταφράστηκαν στα γαλλικά, αγγλικά και ισπανικά. Δημοσιεύει επίσης δοκιμιακά σημειώματα και κείμενα λογοτεχνικής κριτικής. Είναι μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων.
 Έργα του: - "Πτωχόν μετάλλευμα", έκδοση του περιοδικού "Εμβόλιμον", Άσπρα Σπίτια, 1990 - "Αμειψισπορά", Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Λεβαδείας, Λειβαδιά, 1996 - "Ενθύμιον", Καστανιώτης, Αθήνα, 2004 - "Δίστομο, 10 Ιουνίου 1944: το ολοκαύτωμα", Σύγχρονη Έκφραση, Αθήνα, 2010
Το βιβλίο του «Δίστομο, 10 Ιουνίου 1944: το ολοκάυτωμα»  πήρε το Κρατικό Βραβείο Χρονικού - Μαρτυρίας [2011]
Το περιοδικό Εμβόλιμον που διευθύνει ο Γιώργος Χ, Θεοχάρης , όπως και το περιοδικό Παρέμβαση που επιμελείται ο συγγραφέας - ποιητής Β. Π. Καραγιάννης  στην Κοζανη, τιμήθηκαν για την συμβολή τους στη νεοελληνική λογοτεχνία, στα Κρατικά Βραβεία Λογοτεχνίας 2013.


Δείτε τα βιβλία του Γιώργου Χ.Θεοχάρη ΕΔΩ

Η συγκεντρωτική έκδοση των ποιημάτων του Γιώργου Χ. Θεοχάρη με τίτλο '' Πιστοποιητικά θνητότητας'' Ποιήματα 1970-2010 από τη Σύγχρονη Έκφραση, το γνωστό βιβλιοπωλείο της Λιβαδειάς, είναι η αφορμή συνάντησης με τον σημαντικό ποιητή.
Για το έργο του Γιώργου Χ. Θεοχάρη, θα μιλήσει ο φιλόλογος και συγγραφέας Αλέξανδρος Βαναργιώτης. 
Θα απαγγείλουν οι ποιήτριες, Ελένη Αλεξίου και Γεωργία Κολοβελώνη

Ο Γιώργος Χ. Θεοχάρης θα διαβάσει ποιήματά του.

Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στο χώρο του βιβλιοπωλείου Κηρήθρες, Γλάδστωνος 13, Τρίκαλα, την Παρασκευή 9 Μαϊού 2014 στις 9 μ.μ.