Δευτέρα 9 Φεβρουαρίου 2015

«Χρονιά Μανώλη Αναγνωστάκη» το 2015




"Για τους ερωτευμένους που παντρεύτηκαν/ Για το σπίτι που χτίστηκε/ Για τα παιδάκια που μεγάλωσαν/ Για τα πλοία που άραξαν/ Για τη μάχη που κερδήθηκε/ Για τον άσωτο που επέστρεψε/ Για όλα όσα τέλειωσαν χωρίς ελπίδα πια".


Η "Αφιέρωση" - το ομότιτλο ποίημα του Μανόλη Αναγνωστάκη (από τη συλλογή Συνέχεια 3, γραμμένο το 1962) είναι ίσως το πλέον αντιπροσωπευτικό της προσωπικής του θέασης στα "πράγματα" (κοινωνικά, ιδεολογικά, συναισθηματικά, πολιτικά εν τέλει).

Την "Αφιέρωση" επέλεξε η αρμόδια επιτροπή που συνέστησε ο Δήμος της γενέθλιας πόλης του προκειμένου να τιμήσει φέτος (10 χρόνια από τον θάνατό του, στις 23 Ιουνίου του 2005, και 90 ακριβώς από τη γέννησή του, στις 9 Μαρτίου του 1925) τη μνήμη του ποιητή.

Η "Αφιέρωση" θα λαξευθεί σε ειδική μεταλλική πλακέτα, επικολλημένη σε αναμνηστική γρανιτένια στήλη, η οποία θα τοποθετηθεί στη συμβολή μεταξύ των οδών Φιλίππου, Αμύντα και Πλάτωνος- εκεί όπου βρίσκεται σήμερα ένα μικρό πλάτωμα με τη σχετική νησίδα στο κέντρο του (το πλάτωμα δεν είναι χαρακτηρισμένο ως πλατεία, θα μπορούσε, όμως, παρά τις ελάχιστες διαστάσεις του).

Μικρή -αλλά καθοριστική- λεπτομέρεια: Ο Μανόλης Aναγνωστάκης έζησε από τη βρεφική του ηλικία ως τα δεκαεφτά του χρόνια σε διαμέρισμα μιας οικοδομής που σώζεται ως σήμερα στη συμβολή των οδών Ιουστινιανού και Μητροπολίτου Γενναδίου, επί της πλατείας δικαστηρίων (δεν είναι ακριβές το ότι γεννήθηκε σ' αυτήν, όπως αναφέρεται στη σχετική εντοιχισμένη πλάκα, δεδομένου ότι, σύμφωνα με δήλωση του ίδιου στον υπογραφόμενο, η οικογένειά του εγκαταστάθηκε εκεί λίγους μήνες μετά τη γέννησή του).

Το Δημοτικό σχολείο στο οποίο φοίτησε βρισκόταν στην οδό Αγίας Σοφίας, λίγο πριν από τη διασταύρωσή της με την οδό Ολύμπου (εκεί που βρίσκεται σήμερα κάποιο σχολικό κτίριο), ενώ Γυμνάσιο πήγε στο παρακείμενο Πειραματικό. Στο μέσον, περίπου, της απόστασης που μεσολαβεί μεταξύ της κατοικίας του και των σχολείων του- στη συμβολή των οδών... σχηματίζεται ένα πλάτωμα... (από την αναλυτική πρόταση ονοματοδοσίας που κατέθεσε στις 30 Ιανουαρίου του 2014 προς τον δήμαρχο Θεσσαλονίκης, τους αντιδημάρχους Πολιτισμού και Αρχιτεκτονικού καθώς και προς την Επιτροπή ονοματοδοσιών) ο αρχιτέκτονας (και προσωπικός φίλος του ποιητή) Μιλτιάδης Πολυβίου- και είναι αυτή η πρόταση που υλοποιείται πλέον, με αφορμή και την επετειακή συγκυρία της συμπλήρωσης 90 χρόνων από τη γέννηση και των 10 από τον θάνατο του Μανόλη Αναγνωστάκη.

Η ονοματοδοσία της μικρής πλατείας στο τρίστρατο (Φιλίππου, Αμύντα και Πλάτωνος) - κάτι σαν "Δρόμοι παλιοί που αγάπησα και μίσησα ατέλειωτα/ Κάτω απ' τους ίσκιους των σπιτιών να περπατώ/ νύχτες των γυρισμών αναπότρεπτες/ κι η πόλη νεκρή...) και η τοποθέτηση της τιμητικής στήλης με την επτάστιχη "Αφιέρωση" (ως "πρώιμη αναγγελία της αποσάθρωσης της ποίησης από τη νομοτέλεια του κόσμου" τη χαρακτήρισαν αναλυτές της ποίησής του), θα πραγματοποιηθεί στις 9 Μαρτίου 2015 -στην 90η επέτειο από τη γέννηση του ποιητή- στη γενέθλια πόλη και γειτονιά του. Εκεί, που έγραφε πως... "και προχωρούσα μέσα στη νύχτα. Χωρίς να γνωρίζω κανέναν. Κι ούτε κανένας με γνώριζε...".

Στο τρίστρατο και τη μικρή πλατεία θα χωρούσε ίσως κι ένα παγκάκι μ' ένα γλυπτό, μεταλλικό ομοίωμα του ποιητή σ' αυτό -αντίστοιχα βρίσκονται σε πολλές ευρωπαϊκές πόλεις, σαν τον Ιρλανδό Τζέιμς Τζόυς λ.χ. που συναντά κανείς ως... μπρούντζινο συνοδοιπόρο στη γέφυρα της Τεργέστης- αλλά... μέχρι χθες οι εκπρόσωποι του Δήμου πάλευαν να εξασφαλίσουν λίγα ευρώ για τη στοιχειώδη οργάνωση της πρώτης αυτής εκδήλωσης με τη μικρή πλακέτα της "αφιέρωσης"...

Η διοργάνωση σειράς εκδηλώσεων εγκρίθηκε από το Δημοτικό Συμβούλιο από τον περασμένο Δεκέμβριο (δέκα μήνες μετά την υποβολή πρότασης από τον αρχιτέκτονα Μ. Πολυβίου) και ο σχεδιασμός ολοκληρώθηκε από την οργανωτική επιτροπή που συγκροτήθηκε για τον σκοπό αυτό.

Σύμφωνα με το πρόγραμμα, οι εκδηλώσεις της "χρονιάς Μ. Αναγνωστάκη" για τη Θεσσαλονίκη θα συνεχισθούν στις 23 Ιουνίου (ημερομηνία θανάτου του), με μουσικολογοτεχνική εκδήλωση, η οποία θα περιλαμβάνει ομιλίες, απαγγελίες και μουσικό μέρος (τραγούδια που "γράφτηκαν" σε στίχους του Μ. Αναγνωστάκη) και ονοματοδοσία (αίθουσα "Μανόλης Αναγνωστάκης) της Αίθουσας Πολλαπλών Χρήσεων στο ισόγειο του Δημοτικού Μεγάρου και -το ερχόμενο φθινόπωρο- τη διοργάνωση έκθεσης (ντοκουμέντων, κειμηλίων, φωτογραφιών, ανέκδοτων κειμένων κ.ά, και προσωπικών αντικειμένων, σε συνεργασία με τον γιο του ποιητή), με ταυτόχρονη έκδοση αναμνηστικού τόμου - φυλλαδίου, που θα είναι και ο κατάλογος των εκθεμάτων, είτε στην υπό μετονομασία αίθουσα του Δημαρχείου είτε στο Κέντρο Ιστορίας Θεσσαλονίκης (ΚΙΘ).


Πηγή: ΑΠΕ - ΜΠΕ

Τρίτη 13 Ιανουαρίου 2015

Τρίκαλον σώμα...




Του Βασίλη Καραγιάννη



Εάν ποτέ έπαιρνε υπόσταση το προπολεμικόν σχέδιον επέκτασης της Σιδηροδρομικής γραμμής -άρχιζε από Θεσσαλονίκη διχαζόταν στο Αμύνταιον προς Φλώρινα και κατέληγε στην Κοζάνη- προς Καλαμπάκαν, το περίφημον τραίνο της Καλαμπάκας που έμεινε κυρίως στους αποκριάτικους σχολιασμούς της πόλεως Κοζάνης και στους φανούς της - ως το μνημειώδες ανέφικτον στο παρόν και στο μέλλον - θα είμασταν στην ωραία πόλη των Τρικάλων τακτικοί επισκέπτες. Μια πόλη που μας θέλγει τόσον με το Ληθαίο ποτάμι, τις παρόχθιές του ωραιότητες, τα ενδότερα της παλιάς και νέας πόλεως, τους ανθρώπους της, τους λίγους έστω που γνωρίσαμε, αλλά αγαπάμε.
Στην πόλη μας δεν έχουμε ποτάμι για να μας διασχίζει πολλαπλώς και να συμβαίνουμε ως όντα στις όχθες του, και στις γέφυρές του, κι έτσι ζηλεύουμε την πόλη αυτή άχρι φθόνου υγιεινού, αρκούμενοι στις διαπιστώσεις της Βουλγάρας ποιήτριας την οποία καταλαβαίνουμε που τόσο μας νοιώθει. «Είναι η καρδιά μου λυπημένη σαν πόλη που δεν έχει ποτάμι...»)
Μας μένουν οι φίλοι της πόλης αυτής (πτερόεντα δώρα ή φευγαλέες διακοσμήσεις) με την όποια σχέση κι επαφή μας, οι οποίοι μας χώνουν στην αύρα τους δια του εντύπου λόγου, και της ασύρματης επικοινωνίας. Γλυκιές εκκρεμότητες αιωρούμενες ή διαλυόμενες στις ομίχλες του ποταμού, δίπλα ή κι ενώπιον του ωραίου ποιητού «Κλαύδιου Μαρκίνα», δηλ. Γ. Αργυρόπουλου που συμπαθώ, ας πούμε. 
Περαστικός κάπου κάπου ή επισκέπτης της μιας βραδιάς εξωραϊζω ίσως τα συνηθισμένα καθημερινά τοπία της πόλεως με μια διάθεση που εξηγείται μ’ αυτό που συμβαίνει στις φευγαλέες ή περαστικές αγάπες. 
Πιό συγκεκριμένα κι ενδεικτικά σκύβω στου ποιητού Ηλία Κεφάλα (το σπίτι του στο Μέλιγο, λίγα χιλιόμετρα από την πρωτεύουσα, είναι ένα μουσείο βιβλιοευταξίας), την ανθρώπινη ουσία, τη δοκιμιακή και πεζογραφική του ακεραιότητα, ο οποίος με το τελευταίο βιβλίο του για την πόλη του «Τρίκαλα 1951-1969...» εκδ. Γαβριηλίδη, μας καταγοήτευσε. Ενα βιβλίο που παρόμοιό του όλοι θέλουμε να γράψουμε και το οποίο μας βάζει ενώπιον των χαμένων καταστάσεων νοσταλγίας, ευκρινώς και επίμονα. Αναφέρομαι δε και στους ποιητές που τον ακολουθούν ή τον συνοδεύουν της πόλης του (τακτικά δημοσιεύουν και στη δική μας Παρέμβαση) Γεωργία Κολοβελώνη, Αλέξα Παρασκευή) αλλά και τους λίγους αναγνώστες του περιοδικού που μοιράζονται μ’ εμάς το ακριβό, γλυκό μας φαρμάκι και τους νοιώθουμε μέλη της ευρείας μας οικογένειας.
Ο Ηλς Κφλς οργώνει και στα δικά μας άλλοτε χρόνια κι αγαπημένα χώματα, για τα οποία θέλουμε να κάνουμε κι εμείς την όμοια σύνοψη-σύναξη, αλλά μονίμως αναβάλλουμε. Ας είναι όμως κι έτσι! Μέσα από το βιβλίο αυτό πονά κι η μνήμη μας, περνά κι η δική μας ψυχή κι αυτό είναι η αξία του και το κέρδος μας. Ετσι είναι άλλωστε η λογοτεχνία, φορές λυτρώνει, άλλες πληγώνει ή και σ’ αναγκάζει, με αδημονία, για μια αγαπητική συνύπαρξη με τον άλλο και τους άλλους, να επιβιβάζεσαι σε λεωφορεία της τεθλασμένης οδικής γραμμής Κοζάνη, Γρεβενά (στάση στο γρεβενιώτικο παζάρι της Παρασκευής δίπλα από τον ρέοντα ημιπαγωμένο Γρεβενίτη κι έναν τροχονόμο που έδιδε μαθήματα θεατρικής απαγγελίας με το μονόπρακτο «Η διασταύρωση», και τον Αντώνιο Γρεβενών των Δυτικομακεδονικών χρονικών και περιχώρων ), Καλαμπάκα, Τρίκαλα, να ‘ρθεις και να μετάσχεις στη λογοτεχνική, φιλολογική ακολουθία των φίλων που λαμβάνει χώρα σ’ ένα χώρο τόσον ωραίο όπως είναι το βιβλιοπωλείο ΚΗΡΗΘΡΕΣ του αγαπητού κ. Κοτρώνη, αγρυπνία μυσταγωγική και δέηση υπέρ του φίλου Αντώνη Κάλφα και του «Εκ πείρας έρωτός» του, βιβλίον λίαν καλόν κι ωφέλιμον ψυχικώς...
- Μα που λοιπόν φωλιάζει τόση αγάπη; (211ον ενάριθμον Α.Κ.)
Εκεί κι εδώ κι αλλού...



Ο Βασσίλης Καραγιάννης είναι ο εκδότης του περιοδικού Παρέμβαση της Κοζάνης

Αναδημοσίευση

Από τη σελίδα του λόγιου εκδότη Βασίλη Καραγιάννη στο φβ.

https://www.facebook.com/paremvasi/posts/10152995809624481:0

Κυριακή 4 Ιανουαρίου 2015

Ας ξεκινήσουμε ποιητικά



Εκ πείρας έρωτας



Η καινούρια συλλογή του Αντώνη Κάλφα






Ποιητική η πρώτη εκδήλωση του  2015 στις Κηρήθρες.
Την Παρασκευή 9 Ιανουαρίου 2015, στις 8,15 μ. μ  θα παρουσιαστεί το βιβλίο Εκ πείρας Έρωτος, του Αντώνη Κάλφα. Θα μιλήσουν  ο ποιητής Ηλίας Κεφάλας, ο εκδότης Βασίλης Καραγιάννης και ο ίδιος ο ποιητής. Το βιβλίο κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Παρέμβαση.








Από τη ζωή των ανθρώπων απουσιάζει η ποίηση. Πρόκειται για μια απώλεια που αναπληρώνεται από τον παράδεισο ή από τη γη, που είναι ένα σώμα ποιητικό.

Το βιβλίο περιλαμβάνει 333 μικρά ποιήματα, ποιητικούς προορισμούς ή αφορισμούς, ερωτήσεις ζωής για τον έρωτα ή απαντήσεις για τη ζωή. Πρόκειται για υψηλή ποίηση, απόσταγμα λες του χρόνου.

Θα χτίσουμε τον κόσμο με όσο σώμα διαθέτουμε. Γιατί έχει πεθάνει όποιος δεν νοιώθει τον ήλιο

Κάθε δίστιχο ή τρίστιχο αφορμή για προβληματισμό.

Πρέπει να ασκείσαι στην αγάπη. Δωρεάν χορηγείται μόνο το σώμα.

Και:

Μην έχεις αυταπάτες. Δεν ζούνε πια οι παλιοί μαστόροι (ο Πολύκλειτος, ο Παύλος Πικασσό, ο Χαλεπάς) να πλέξουνε την τέχνη τους φτιάχνοντας ναούς της ομορφιάς ή ένα δίχτυ για το σώμα σου. Γι αυτό βολέψου με τους στίχους μου.



Ο Αντώνης Κάλφας

Ο Αντώνης Κάλφας γεννήθηκε το 1956 στην Κατερίνη, όπου και ζει. Σπούδασε πολιτικές επιστήμες στην Αθήνα, μεσαιωνική και νεότερη ελληνική λογοτεχνία στο Πανεπιστήμιο των Ιωαννίνων και εργάζεται από το 1990 ως φιλόλογος στη δημόσια Μέση Εκπαίδευση.
Έχει γράψει τα ποιητικά βιβλία:


- "Έκταση της αισθηματικής ηλικίας" (1980)
- "Πρωταθλητές μικρών αποστάσεων" (1985)
- "Σημειώσεις για την αθωότητα" (1992)
- "Ωδή στην ευρύχωρη απώλεια" (1995)
- "Πληγώματα και φαρμακείες" (2002)
- "Χρόνια της ομίχλης" (2006) και τις μελέτες: "Ο μαθητής ως αναγνώστης" (1993, 1998), "Η εκδοτική δραστηριότητα στην Πιερία" (1918-1999), "Συμβολή στην καταγραφή της μακεδονικής βιβλιογραφίας. Βιβλία - φυλλάδια (2000), "Ο Συνοικισμός Ευαγγελικών της Κατερίνης" (1923-2000), "Τοπική ιστορία και κίνηση των θρησκευτικών ιδεών" (2001) (σε συνεργασία με τον Πάρη Παπαγεωργίου).

Από το 1996 διευθύνει τις εκδόσεις "Τα Τραμάκια".


Δείτε τα βιβλία του εδώ